Porophyllum ruderale

Papalo ook papaloquelite genoemd.
De naam Papalo komt van het woord voor vlinder in het Nahuatl dialect ” uit Centraal Mexico “papalotl”. Vlinders die graag op de bladeren rusten om te genieten van de nectar van de bloemen.
Bolivian Coriander (E), Bolivianischer Koriander (D), Coriandre bolivienne (F).
ALGEMEEN
Een plant die houdt van warmte en zon. Gezien de opwarming van de aarde de moeite om het volgend jaar uit te proberen in je moestuin of op je terras. Vanwege zijn formaat heb je maar 1 of 2 planten nodig om een volledig seizoen een smaakvol blad te krijgen.
Ondanks de naam “Boliviaanse koriander” is deze plant botanisch niet verwant aan Coriandrum sativum.
Papalo heeft een complexe smaak die bestaat uit kruidige, scherpe, plantaardige en pikante smaken. De smaak wordt vaak vergeleken met de kruidigheid van Oost-Indische kers, de bitterheid van rucola en de pittige, groene smaak van koriander vermengd met citrus, munt en komkommer. Een boeiend kruid dat je moet leren kennen.
PLANT
Papalo is een Mexicaans kruid dat bij ons als éénjarige plant groeit en het beste in volle zon staat. (dit jaar te veel regen maar misschien volgend jaar te heet!).
De Azteken gebruikten dit kruid al zeer lang nog voordat de Chinese keuken dit aromatische kruid populair maakte.

Een volgroeide plant kan manshoog (150 tot 200cm) worden, maar wordt in onze contreien in de regel een 50-80cm hoog. Het ronde, gelobde blad van 2 tot 7 cm lang heeft een uniek scherp aroma (gaat richting koriander en citroen, maar dan veel voller).
De bladeren zijn blauwgroen tot donkergroen, iets vlezig en bevatten duidelijk zichtbare olieklieren die ervoor zorgen dat de plant minder aantrekkelijk wordt voor insecten. Het is juist deze olie die de plant zijn karakteristieke smaak en geur geeft.

In de zomer kunnen er bloemen aan de top van de stengels ontstaan, maar ze blijven zeldzaam in ons Europese klimaat, behalve rond de Middellandse Zee. Ze produceren vervolgens dopvruchten die kleine en lange zwarte zaden bevatten.
Er zijn twee soorten pápalo, die beide een vergelijkbaar aroma hebben. De ene heeft soepele breedbladige bladeren en de andere is opgebouwd uit smalbladige bladeren. De smalbladige bladeren worden minder gebruikt omdat ze een zeepachtige, onaangename smaak zouden hebben.
AANKOOP/BEWAREN
Voor zover bekend wordt het kruid zelf niet in Europa aangeboden. De plant is thuis te kweken, het zaad is bij diverse zaadhandelaren – ook in ons land – verkrijgbaar.
Papalo is beschikbaar (oogstbaar) in de late lente tot de herfst, met een hoogseizoen in de zomer.
De papalo is een paar dagen houdbaar als het in een vochtige papieren handdoek wordt gewikkeld en ongewassen in de koelkast wordt bewaard maar ook in een vaasje water (zoals peterselie).
Gedroogd verliest het zijn smaak.
BEREIDINGSWIJZE
Papalo wordt voornamelijk vers gebruikt als garnering en smaakversterker, toegevoegd aan het einde van bereidingen om de unieke smaak van het kruid te behouden. Het lijkt ook sterker te worden naarmate het seizoen vordert en de plant ouder wordt.
Recepten waar koriander in gebruikt wordt kunnen goed gecombineerd worden met het kruid papalo. Gebruik er minder van dan koriander. Een derde van de hoeveelheid volstaat in de regel. Mijn voorstel : begin met een paar gehakte blaadjes en voeg meer toe als dat nodig is.
Het blad komt het best tot zijn recht wanneer het pas laat in de bereiding wordt toegevoegd, liefst zo rauw mogelijk wordt gegeten, daarom vind je in restaurants in Puebla vaak verse pápalo in een vaasje op tafel, naast het zout en de peper.
TIP
Takjes in een vaasje op tafel !!! Ze blijven lang goed, dus zeer origineel. De gasten bepalen zelf hoeveel ze op hun gerecht wensen.

Een klassieker in Puebla (Mexico) een broodje “Cemitas” waarbij Papalo gebruikt wordt als smaakmaker. Een populair broodje met gefrituurde of vette stukken rundvlees, varkensvlees of gevogelte, gelaagd met avocado, chilipepers en kaas . Je kunt dit broodje zelfs vinden in de straten van Los Angeles en New York, en andere Amerikaanse steden met Mexicaanse invloeden.
Smakelijk! Een hint voor de volgende zomer.

BRON
- https://www.vreeken.nl/356200-papalo
- https://thewildgardening.com/een-nieuwe-smaak/
- https://www.denoudekastanje.be/producten/plantgoed/kruiden/126-papalo-porophyllum-ruderale
- https://en.wikipedia.org/wiki/Porophyllum_ruderale
- https://worldcrops.org/crops/papalo
- https://advicefromtheherblady.com/plant-profiles/annuals/papalo/
- https://www.specialtyproduce.com/produce/Papalo_9186.php
- www.zucsu.com
© ZUCSU 2021